ihtimaller

Açıklama

Gagaku, kökeni antik Japon saraylarına uzanan bir müzik türüdür. Ağır, törensel ve zamandan kopmuş bir tını taşır. Steve Richmond bu sesi, şiirsel yaratım sürecinin merkezine alırken, onun ritmini yalnızca duymakla kalmaz, yazarak dönüştürür. Elinizdeki şiirler, bu dönüşümün ürünü değil; doğrudan bu ritmin kendisidir.

Bu dizeler ne bir temsildir ne de süslenmiş bir anlatıdır. Richmond’ın “gagaku” başlığı altında topladığı bu şiirler, hem biçimsel özgürlüğün hem de zihinsel çözülmenin sınırında durur. Dili bilinçten kurtarır, anlamı keskinleştirmez; aksine, sözcükleri gevşetir, bozup yeniden kurar.

Şiirlerde sık sık tekrar eden ”iblis” motifi, geleneksel kötülük temsili olmaktan çok uzaktır. Burada iblis, insanın dışında var olan değil içinde yeşerendir. Richmond’ın iblisleri kâh güler, kâh top oynar; bazen mutfakta kahvaltı hazırlar, bazen şairin yalnızlığına eşlik eder. Bu imgeler, yalnızca fantastik değil, aynı zamanda son derece gündeliktir. Şiir, tam da bu melezlikten beslenir: yüksek ile bayağıyı, ritüel ile rutini, trajedi ile eğlenceyi bir araya getirir.

”Gagaku” şiirleri, baştan sona bir tür yokluk kaydıdır. Şairin zamanla, ölümle, yazmakla ve yazamamakla kurduğu ilişkinin izleri bu metinlerde açıkça görülür. Ne var ki bu izler açıklanmak için değil, yaşanmak içindir. Bu nedenle her şiir, okuyucunun zihninde tamamlanmayı bekleyen bir jest, bir nefes, bir suskunluk gibi durur.

Richmond, geleneksel anlamda bir ”şair figürü” olmakla ilgilenmez. Onun derdi şiirin içinde kalmak, hatta şiiri bir yaşam formuna dönüştürmektir. Bu dizeler, belirli bir edebi akıma yaslanmaz; ne Beat kuşağının ekstrem dışavurumcu damarına ne de akademik modernizmin dil oyunlarına. ”Gagaku” şiirleri, yersiz ve zamansızdır; bu da onları sahici kılar.

Salt bir şairin yazdıkları değildir bu sayfadakiler: onlar ki Richmond’ın sessizlikle, unutuşla ve varlıkla kurduğu çatışmanın belgeleridir ve okunmanın yanı sıra dinlenmek içindirler. Ve dinleyen için, gagaku aralıksız çalmaktadır.

B. A.